برای خارج شدن ماده ای که باعث بیماری در هر قسمتی از بدن شده است داروهائی به کار می رود که باعث نضج یا حل شدن آن می گردد مثلا موقعی که زیادی صفرا باعث بیماری شده باشد ( مثل زیاد صفرای خون در بیماریهای کبدی و غیره ) داروهای حل کننده ای بکار می برند مثل ( نضج ) که با تجویز آنها ناراحتی بیمار مرتفع می گردد داروهای حل کننده یا منضج را بر حسب مزاج بیمار انتخاب می نمایند مثلا اگر در اثر گرمی بیماری به وجود آمده باشد، منضج یا حل کننده یا داروی پاکسازی سردی به کار می برند.
مسهل خلط غالب
در دردهای مفصلی تغییراتی به علت عامل بیماری زا در مفصل به وجود می آید مثل جمع شدن اسید اوریک در بیماری نقرس، هر داروئی که بتواند سوبات اسید اوریک را از مفصل جدا سازد آنرا مسهل و اسید اوریک بیماری زا را خلط غالب و عمل دارو را پاکسازی یا تنقیه نامند.
غذاهای مضر برای دموی (پر خونی)
غذاهای که برای دموی مزاج (پرخونی) مضر است سرخ کردنی شیرینی قنادی انواع شور گوشت زیاد کره خامه نشاسته تخم مرغ زیاد سوس و روب غذاهای ساندویچی بادمجان ماست
غذاهای مناسب برای دموی (پر خونی)
غذاهایی که برای دموی مزاج (پرخونی) مفید است روزی 6 لیوان آب یکی نیم ساعت قبل از غذا و یکی دوساعت نمیم بعد از غذا خوردن، اسفناج، گوشت مرغ رسمی که بایستی همه را به صورت سوپ تهیه نمائید خاک شیر، بارهنگ، تخم مر، بالنگوی شیرازی، تخم ریحان، اسفرزه، قدمه شیرازی، صبح ناشتا ترشی جات طبیعی مثل شاه توت، آب زرشک ، تمرهندی، آلو، آب انار، لیمو ترش، آب نارنج، سوپ جو، نان جو، روغن زیتان، خوردن سالات قبل از غذا جوانه ها، سبزیجات، میوه جات و جو و برنج را خیسانده به نسبت مساوی برای جلوگیری از چاق شدن با هم بپزند مثل کته یا چلو.
غذاهای مضر برای صفراوی
سورخ کردنی، غذاهای چرب، تخم مرغ، ادویه جات تند، غذاهای فریزشده، غذاهایی که با زود پز پخته شود، آش رشته، ماکارانی، آب یخ، نوشابه گازدار، چای، و غذاهای ساندویچی، پیتزا، بریده بریده غذا خوردن سعی کنند سه وعده غذا میل کنند.
غذاهای مناسب برای صفراوی
(( برای جلوگیری از چاق شدن مثل بلا برنج و جو را با هم بپزند )) سوپ ماش، سوپ اسفناج، سوپ جو با گشنیز و کدو، کدو حلوایی، نخودفرنگی، سبزیجات، جو دوسر و آب غوره و اسفناج، بادام شیرین، آب لیمو و زرشگ، هلو، زردالو، سیب، کاهو، خیار، عرق کاسنی، و گوشت مرغ رسمی، گوشت بره .
غذاهای مضر برای بلغمی
غذاهایی که برای بلغمی مزاج (لنفاوی) مضر است لبنیات ماست انواع ترشی سیب زمینی عدس قارچ گوشت گاو و گوساله گوشت سفید چای قهوه نسکافه نارنگی کیوی گرمک لیموشیرین غذاهای فریز شده غذاهای ساندوچی و پیتزا
غذاهای مناسب برای بلغمی
غذاهایی که برای بلغمی مزاج (لنفاوی) مناسب است گوشت شتر گوشت گوسفند سار گنجشک سوپ سبزی، نخود آب، شیره و تخم کاوشه و هل، دارچین، زنجبیل، سورنجان، خولنجان، زیره، زعفران، سیر، موسیر، خردل، سبزی، کلم، مارچوبه، هویج، لیمو ترش تازه، کدوحلوایی، نخود، گندم، حلیم، جوزهندی، کرفس، نعناع، ترخون، غذاهای سردی بخش مثل لبنیات تورشی سرکه بلغم را زیاد می کند.
غذاهای مضر برای سوداوی
غذاهای مانده، ماهی دودی، نمک زیاد، خیارشور، گوشت حیوان پیر وکهنه، پنیر، گوشت گاو، چای و ماست. غذاهای مانده و شور، سوداو را زیاد می کند.
غذاهای مناسب برای سوداوی
سوپهایی که از مواد گرم و پرانرژی تهیه شده باشند (اول غذاهای ملین و بعد غذاهای گرم) عسل، مرتب قددمه شیرازی، انجیل، خرما، کشمش، نخود آب، تخم کاوشه، سوپ جوجه، زرده تخم مرغ رسمی، سوپ گوشت و کباب و ادویه جات مثل هل، دارچین، زعفران.
رژیم غذائی
کسی که مایل است بهداشت را رعایت کند، نبایستی سبزی زیاد (بقول) و میوه جات و نظائر آنرا غذای اصلی خود قرار دهد، زیراغذاهای نرم کننده، خون را کم کرده و می سوزاند و غذاهای سنگین نیز بلغم آور بوده بدن را سنگین می کند.
بهترین غذاها برای تندرستی عبارتند از:
1- گوشت به ویژه ماهی و مرغ رسمی، گوشت بزغاله گوشت گوساله و گوشت بره بی چربی.
2- گندم که خوب پاک و تمیز شده باشد و هیچگونه تخم علف و غیره در آن نباشد تا نان خوب دهد و نیز میوه جات و سبزیجات که منبع ویتامینهای مورد نیاز بدن میباشند.
3- شیرینی هائیکه با مزاج هر فرد سازش داشته باشد، یعنی متناسب با مزاج کنونی او باشد ( به ویژه شیری های طبیعی – عسل، خرما، کشمش و...).
4- نوشابه ها که باید خوشبو، خوش طعم و تازه باشند. در غذای روزانه نبایستی غذای دیگری غیر از چهار نوع بالا قرار گیرد، مگر برای رژیم بیماری یا در دست نبودن یکی از آنها.
در بین میوه ها آنهائیکه مشابه غذا هستند عبارتند از:
انجیر، انگور، مشروط بر اینکه این میوه ها کاملا رسیده و شیرین بوده و از هر گونه کرم زدگی، از قارچها و سایر عوامل انگلی در امان باشند و نیز خرما در سرزمین هائیکه به خوردن آن عادات دارند، اینها که گفته شد به نوبت خود خوب و مفید است.